Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Taraxacum mattmarkense & Hordeum murinum

fotò
fotò
Pisso-chin(-de-Mattmark)

Taraxacum mattmarkense

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Pisso-chin, Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat.

Nom en français : Pissenlit de Mattmark.

Descripcioun :
Lou pisso-chin-de-Mattmark (Lau aupin dóu Valais) trachis en auto mountagno dins li pelouso roucaiouso cauquiero. Flouris au desneva. Se recounèis majamen à si ligulo en tubo jauno daurado à rouginasso sus li bord. Pamens fau verifica que i'ague d'alo sus li pecou (courtet) di fueio, qu'isto uno meno proche, Taraxacum cucculatum, emé de long pecou sènso alo. Apoudèn que li bratèio soun banarudo amé de bord roso e que i'a pas o gaire d'agriero.

Usanço :
Li pisso-chin soun de bònis ensalado champanello. Fan pissa e ajudon à la digestioun.

Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 14 à 20 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2100 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Juliet à avoust

Liò : Pelouso roucaiouso - Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Taraxacum mattmarkense Soest, 1959

fotò
fotò
Estranglo-chivau

Hordeum murinum

Poaceae Graminaceae

Àutri noum : Trauco-sa, Espigau, Chaisse, Sauto-roubin, Chai.

Noms en français : Orge des rats, Orge des souris.

Descripcioun :
Aquesto "marrido-erbo" porto proun de noum segound li relarg (douna peréu i calido g. anisantha). Li proumié noum vènon pulèu de basso Prouvènço alor que Cai, Chai e Chaisse soun mai gavot. La subsp. presentado eici, èi Leporinum (fotò).

Usanço :
L'estranglo-chivau èi redouta pèr li païsan : "Moun paire coupavo lei fen avans que siguèsson maüras, aquéleis erbo, lei trauco-sa. Es dangerous, pèr lei bèsti" (J. Delaunay in O. Madon, op.cit. p. 129), e peréu : " Lou trauco-sa, quand es sous la lengo dóu chivau, fau ana lou cerca acò ! Lou fai bava." (E. Calabrin, ibid.). Tambèn se saup proun qu' "acò rintr[o] dins leis auréios dei chins", La Baumo (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.) .

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 9 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Camin - Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hordeum murinum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
CC

Taraxacum mattmarkense & Hordeum murinum

ges
ges
ges
ges
ges
ges
R
R

Coumpara Pisso-chin(-de-Mattmark) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Estranglo-chivau emé uno autro planto

fotò